سفرنامه : یزد :: شارکده - انجمن علمی شهرسازی

مزه ی شیرین سفر از شیراز هنوز زیر زبونمونه! ولی وقتشه که امروز باز هم بریم به یه شهر دیگه ی ایران. درباره ی یزد زیاد شنیدیم و عکس و زیاد دیدیم اما بهت قول میدم این سفر با سفرها و مطلب و عکسای قبلی که دیدی یکم فرق داره. مثل همیشه اول از همه بریم یه نگاه بندازیم به تاریخ این شهر:

درباره یزد
سرزمین‌ یزد جلوه‌هایی‌ از باشکوه‌ترین‌ و درخشانترین‌ میراث‌ فرهنگی‌ و تمدن‌ کهن‌ ادوار مختلف‌ تاریخی‌ ایران‌ را در خود جای‌ داده‌ است‌. تاریخ‌ سکونت‌ انسان‌ در این‌ خطه‌ از هزاره‌ سوم‌ پیش‌ از میلاد فراتر رفته‌ است‌، به‌ طوری‌ که‌ در عهد پیشدادیان‌ طوایف‌ در حال‌ کوچ‌ از بلخ‌ به‌ پارس‌، این‌ سرزمین‌ را یزدان‌، نامیدند و از آن‌ زمان‌ به‌ بعد یزد محل‌ عبادت‌ شد. از مهم‌ترین‌ مراکز اسکان‌ اولیه‌ این‌ سرزمین‌ به‌ مهرپادین‌ (مهریز) فهرشان‌، پهره‌ (فهرج‌)، خورمیش‌، ادر (اردکان‌)، شواز، قلاع‌ موبدان‌ (میبد)، طرنج‌، عقدا و اشکذر می‌توان‌ اشاره‌ کرد. شهر یزد به‌ عنوان‌ محلی‌ پاک‌ و مقدس‌ در رأس‌ تمام‌ آبادی‌های‌ مزبور قرار داشته‌ است‌.
دره‌های‌ سرسبز و مناطق‌ ییلاقی‌، چشمه‌ سارها، ارتفاعات‌ و قله‌ها، غارها، حیات‌ وحش‌ و شکارگاهها و به‌ویژه‌ جاذبه‌های‌ کویری‌ از خصوصیات‌ جالب‌ توجه‌ طبیعت‌ یزد است‌ که‌ برخی‌ از آنها جزء تفرجگاههای‌ مهم ‌مردم‌ استان‌ به‌ شمار می‌آید.
استان‌ یزد از لحاظ‌ کنش‌های‌ فرهنگی‌ نیز جالب‌ توجه‌ است‌. این‌ منطقه‌ از لحاظ‌ رفتارهای‌ فرهنگی‌ مردم‌کانون‌ گوناگونی‌هاست‌ و در این‌ بین‌ خصوصیات‌ فرهنگی‌ زرتشتیان‌ از پیشینه‌ تاریخی‌ درخشانی‌ برخوردار است‌.زرتشتیان‌ طبق‌ آئین‌ زرتشت‌ مراسم‌ ویژه‌ای‌ را در روزهای‌ معینی‌ از سال‌ برگزار می‌کنند که‌ از دیدگاه‌ جهانگردی‌برای‌ افراد مسلمان‌ و پیروان‌ سایر ادیان‌ جالب‌ توجه‌ و دیدنی‌ است‌.

جغرافیای استان یزد
استان یزد در قسمت مرکزی فلات مرکزی ایران، مابین عرضهای 29 درجه و 52 دقیقه تا 33 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 52 درجه و 55 دقیقه تا 56 درجه و37 دقیقه طول شرقی واقع شده است. این استان با مساحتی در حدود 131575 کیلومتر مربع، چهارمین استان به لحلظ وسعت در کشور است. یزد از شمال و غرب به استان های سمنان و اصفهان، از شمال شرق به استان خراسان رضوی، از شرق به استان کرمان و خراسان جنوبی، از جنوب غربی استان فارس و از سمت جنوب شرقی به کرمان محدود میشود. از نظر پستی و بلندی دارای تنوع است. از حدود 666 متر از سطح دریای آزاد (کویر ریگ زرین در نزدیکی عقدا) تا 4075 متر (قله شیرکوه) تغییر میکند. مقدار متوسط بارندگی سالانه بین 50 تا 100 میلیمتر میباشد. نوسان درجه حرارت در زمستان و تابستان و حتی در شب و روز بسیار زیاد است. حداکثر حرارت 45 درجه سانتیگراد بالای صفر و حداقل 20 درجه سانتیگراد زیر صفر متغیر است. میانگین روزانه دما برای تمام سال بین 9/11 تا 7/20 درجه سانتیگراد متغیر است. محدوده استان یزد جزئی از فلات مرکزی ایران است که کویرهای ایران نیز عمدتاً در این فلات جای دارند. بخش بزرگی از مساحت محدوده استان را قسمتهایی از کویرهای مختلف پوشانده است. جمعیت استان بر اساس سرشماری سال 85 معادل 983052 نفر می باشد که از این تعداد، 785213 نفر را جمعیت شهری و 197839 نفر را جمعیت روستایی شامل میشوند. منطقه یزد یکی از سرزمینهای باستانی و دارای میراث درخشانی از فرهنگ و تمدن کهن و ادوار مختلف تاریخی با قدمت 3 هزار سال است.
در حال حاضر استان یزد دارای ده شهرستان، بیست و سه شهر، بیست بخش، پنجاه و یک دهستان و حدود پنج هزار روستا است که تعداد 1323 روستای آن دایر و بقیه به جهت مهاجرت متروک شده است.
ابرکوه ـ اردکان ـ بافق ـ تفت ـ خاتم ـ صدوق ـ طبس ـ مهریز ـ میبد ـ یزد
شهرستان یزد با وسعت 2491 کیلومتر مربع بعنوان مرکز استان می باشد.
در استان‌ دو رشته‌ کوه‌ متمایز از هم‌ وجود دارد. اولی‌ بخشی‌ از کوههایی‌ است‌ که‌ در جهت‌شمال‌ غربی‌ - جنوب‌ شرقی‌ از مرکز ایران‌ عبور می‌کنند. و به‌ کوههای‌ مرکزی‌ ایران‌ معروف‌ هستند. دومی‌ شامل‌رشته‌ کوههایی‌ است‌ که‌ در مناطق‌ مرکزی‌، شمالی‌ و شرقی‌ استان‌ قرار دارند. رشته‌ شیرکوه‌ که‌ مانند دیواری‌قسمت‌های‌ مرکزی‌ استان‌ را از بخش‌ غربی‌ آن‌ (چاله‌ ابرقو) جدا می‌کند، همواره‌ از برف‌ و یخ‌ پوشیده‌ شده‌ و درتامین‌ آب‌ شهرهای‌ یزد، تفت‌ و مهریز نقش‌ مهم‌ و اساسی‌ دارد.

از تاریخ و جغرافیا که بگذریم میرسیم به اجتماعی :) راجع به مردم یزد و فرهنگشون چقد میدونی؟ توی این سفر اول از همه و زودتر از ورود به شهر و دیدن بناها با مردم برخورد داریم پس لازمه راجع بهشون بیشتر بدونیم:

فرهنگ بومی حاکم بر استان یزد
استان یزد از سرزمینهای قدیمی و تاریخی است و در میان ایالت های قدیمی و بزرگ پارس، اصفهان، کرمان و خراسان قرار داشته است. این سرزمین از معابر و گذرگاههای مهم در ادوار تاریخی محسوب می شده است.
این استان از درگیریها و جنگهای سیاسی تاریخ کشور ایران تا حدودی ایمنی داشته است. از طرفی صعب العبور بودن راهها به همراه محدودیت منابع آبی و غیره مانع عمده تسخیر این منطقه توسط بعضی از حکومتهای بزرگ و کوچک حاشیه و پیرامون این منطقه در طول تاریخ بوده است. با توجه و گواهی گرفتن از منابع تاریخی، آبادی نشینی در این منطقه از قدمت طولانی برخوردار است. از مظاهر فرهنگ مادی و معنوی که مردم این خطه از خود به جای گذاشته اند و میراث تاریخی آنها در دوره های قدیمی به حساب آمده و نشانه هایی از مهر و آناهیتا، ایساتیس و هخامنشی و زندان اسکندر و برج و بارو و کهن دژهای بزرگ و عظیم و پناهگاههای متعدد و موبدان و سران ساسانی و ابنیه و یادگارهایی بعد از اسلام نظیر مساجد و امامزاده ها و مزارها و... نشانگر فرهنگ و تمدن مردم چه قبل و چه بعد از دوره اسلامی بوده است.

فرهنگ، زبان و گویش مردم یزد
مردم یزد به زبان فارسی رایج با پاره ای ویژگیهای گویشی سخن می گویند و بسیاری از واژه ها و ترکیبات زیبای فارسی را در گویش خود حفظ کرده اند. در استان یزد برخی ویژگیهای گویشی میان شهرستانهای مختلف محسوس است. معتقدین به آیین زرتشتی در میان خود هنوز به زبان نیاکان شان سخن می گویند و به ویژه مراسم مذهبی خود را با این زبان انجام می دهند.

مراسم مذهبی
الف) جشن و سرورهای خصوصی و عمومی:
اکثریت قریب به اتفاق مردم استان یزد پیرو دین اسلام و شعیه دوازده امامی هستند. به همین دلیل مجموعه مراسم تحت تأثیر رفتارها و کنشهای فرهنگی اسلامی و ملی صورت میگیرد. مراسم عروسی، اعیاد ملی و مذهبی نظیر عید نوروز، عید فطر، عید غدیر خم، عید مبعث و سالروز تولد پیامبر اسلام (ص) و ائمه اطهار (ع) به ویژه نیمه شعبان (سالروز تولد دوازدهمین امام یعنی امام مهدی (عج)) به طرزی با شکوه و مفصل برگزار میشود.
مراسم مربوط به جشنها و اعیاد زرتشتیان نیز از جذابیت خاصی برخوردار است. مراسم عروسی و همسر گزینی طی مراحلی صورت می گیرد. خواستگاری، وکیل پرسان، گواه گیران، عروس کشان و پاتختی از جمله این مراحل است.
جشنهای ماهانه (برابر شدن نام روز با نام ماه مثلاً روز فروردین با ماه فروردین) جشنهای مفصلی موسوم به گاهنبار ها، نوروز جمشیدی و مراسم پنج روز پایان سال، روز تولد آشو زرتشت پیامبر ایران و باستان (روز خرداد از ماه فروردین مصادف با ششم فروردین) و جشن سده یا جشن بزرگداشت آتش اهورا مزدا منصوب به هوشنگ پادشاه پیشدادی در روز دهم بهمن ماه از مهمترین مراسم شادی هستند که از سوی زرتشتیان با شکوه خاصی برگزار میشود. مراسم عید پسح، یهودیان به مدت 8 روز به مناسبت نجات قوم بنی اسرائیل توسط حضرت موسی (ع) در کنیسه «هاداش» یزد از طرف اقلیت بسیار کوچک یهودی برگزار میشود.

ب) سوگ و عزاداری های عمومی و خصوصی:
مراسم (نخل برداری) که از قدیم الایام در یزد مرسوم بوده است، جذابیت خاصی دارد.
نخل به عنوان تابوت سومین امام یعنی امام حسین (ع) شناخته می شود. نخل، چوب بستی عظیم به شکل برگ درخت است که شباهتی به برگ خرما ندارد. نخل با پارچه سیاه سر تا پا سیاه پوش می شود و صد ها شمشیر، قمه، و خنجر برهنه با تزئینات خاصی مانند: آئینه ها، میوه ها، پولکها، منگله ها، دستمال های ابریشمی رنگی بر دو طرف بدنه نخل بسته می شود. در دهه اول محرم و یا در دهه آخر ماه صفر (دو ماه خاص عزاداری شیعیان) نخل توسط مردم عزادار مانند کشتی به حرکت در می آید و سه دور گرد میدان نخل می چرخد و آنگاه آرا آرام به درون آشیانه خود باز می گردد. همراه با چنین مراسمی، روضه خوانی، سینه زنی و عزاداری انجام می شود.

صنایع دستی
صنایع دستی به بخشی از هنر و صنعت گفته می شود که با بهره برداری از مواد اولیه بومی و انجام کار اساسی به کمک دست و ابزارهای سنتی دستی انجام می پذیرد و منحصر به ساخت محصولاتی می شود که بیانگر ذوق هنری و خلاقیت فکری سازندگان آن می باشد. مهم ترین صنایع دستی در استان یزد عبارتند از: قالی، قالیچه، گلیم، مخمل، زری، چادر شب، دستمال، مرس ریزه جیم، قناویز، اجرامی، شمد، ترمه، پرده، زیلو، روفرشی، کرباس، بقچه، لنگ، کیسه حمام، خورجین، پتو، سفال، سرامیک، حصیر، کاشی و گیوه.
در میان صنایع دستی قالی بافی، ترمه بافی، زیلو بافی، ساخت سفال، سرامیک و کاشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شیرینی پزی در یزد سابقه طولانی دارد. در یزد شیرینی های سنتی مانند باقلوا، قطاب، لوز نارگیل، پشمک، نان برنجی و حاجی بادام و... تهیه می شود.

آداب و رسوم محلی
حفظ و پایبندی به سنتها و ارزشهای رایج ملی و اشتیاق همگانی نسبت به پایبندی به این ارزشها و سنتها ویژگی بارز آداب و رسوم محلی مردم است و این پایبندی و اشتیاق را در مراسم ازدواج و... می توان مشاهده کرد. سادگی و بی پیرایه بودن به همراه داشتن روحیه قناعت و صرفه جویی از ویژگیهای آداب و رسوم مردم است.

شکارگاهها و مناطق حفاظت شده
وجود پناهگاههای گوناگون و زیستگاههای مختلف با جمعیتهای فراوانی از حیات وحش در دل اکو سیستم های کویری استان دیده می شوند که انواعی از گونه های حیات وحش بسته به نیازهای زیستی خود محلهایی را جهت زیست خود انتخاب می نمایند. در اکثر ارتفاعات و کوهستانهای صعب العبور و دامنه های پرشیب می توان کل و بز را مشاهده نمود. تراکم جمعیت این جانور در ارتفاعات بافق و شیر کوه بیش از سایر مناطق در استان می باشد.
تپه ماهور ها و کوهپایه های استان نیز زیستگاه خوب و مناسبی برای قوچ و میش می باشد. در قسمت جلگه ها و دشتها مراتع و حاشیه مزارع به ویژه در منطقه حفاظت شده کالمند و بهادران تعداد زیادی آهو زیست می کنند. در نقاط دشتی و تپه ماهور ها با آب و هوایی نسبتاً خشک تر و دور از دسترس انسان گونه جبیر را می توان یافت.

استان یزد

استان یزد با حدود 131575 کیلومتر مربع وسعت، چهارمین استان وسیع کشور است که درقسمت مرکزی فلات ایران در حاشیه ی دشت های کویر لوت قراردارد وبین عرض های 29 درجه و52 دقیقه تا 33 درجه و27 دقیقه شمالی وطول 52 درجه و55 دقیقه تا 56 درجه و37 دقیقه شرقی واقع شده است.

استان یزد دارای 10شهرستان (یزد، ابرکوه، اردکان، بافق، تفت، خاتم، صدوق، طبس، مهریز و میبد)، 23 شهر ، 20 بخش و51 دهستان بوده با استان های سمنان از شمال غرب، اصفهان از غرب، فارس از جنوب غرب، خراسان جنوبی از شرق، خراسان رضوی از شمال شرق وکرمان از شرق وجنوب شرق همسایه است.

آب انبارها، بادگیرها، کوچه های آشتی کنان و آسیاب هااز مشخصه های این استان است.

از کوه های شاخص این استان می توان به شیرکوه، خرانق، هدش، سیاه کوه، معراجی، ساغند، هرات ومروست، ندوشن وبوستان اشاره کرد.

بهره برداری از سفره آب زیرزمینی از طریق قنات صورت می گیرد.ازقنوات مهم استان، می توان به قنات اهرستان، دولت آباد، غیاث آباد وزارچ اشاره کرد.

متوسط بارندگی در سطح استان 108 میلی متر ، میانگین درجه حرارت حداقل 20- و حداکثر 47+ درجه سانتیگراد می باشد.

وجه تسمیه یزد

«یزد» واژه ای باستانی است که ریشه در «یشت» یا «یزت» و« یسن» به معنای ستایش، نیایش، پرستش، ایزد و... دارد. به اعتقاد تعدادی از تاریخ نویسان ، دردوره ساسانیان، به فرمان یزد گرد اول در این محل، شهری به نام «یزدان گرد» بنا گردیده است. نام یزد از همین عنوان گرفته شده وبه معنای مقدس، فرخنده ودرخور آفرین است.

مورّخان یونانی، شهر کهن وباستانی را «ایساتیس» خوانده اند که احتمالاً بعد از ایجاد شهر کهن «کثه » پدید آمده است. پس از ظهور اسلام و گرایش مردم ایران به این آیین، به یزد لقب «دارالعباده» داده شد.

جمعیت، نژاد، زبان، دین

جمعیت استان یزد براساس سرشماری سال 1385، تعداد 983052 نفر است که از این تعداد، 785213نفر را جمعیت شهری و 197839نفر راجمعیت روستایی تشکیل میدهد.

مردم استان یزد، ایرانی اصیل واز نژاد آریایی هستند وبه دلیل موقعیت جغرافیایی وسوابق تاریخی استان، کمتر با نژادهای غیرایرانی آمیخته اند. زبان مردم، فارسی با لهجه یزدی است.

دین مردم استان یزد، اسلام ومذهبشان شیعه جعفری است، اما اقلیّت های مذهبی هم در این استان زندگی می کنند که می توان از زرتشتیان، یهودیان ومسیحیان نام برد.

صنایع دستی و سوغات استان یزد

پیشینه یزد که به دوران یزدگرد ساسانی می رسد، آکنده از تلاش پی گیر مردمانی پارسا وسخت کوش است که به رغم طبیعت گرم وخشک این دیار، کمرهمّت بسته اند تا به برکت پشتکار، خلاقیّت وذوق هنری خدادادی، نام شهر ودیار خودرابلند آوازه گردانند.

تعدادی از سوغات و صنایع دستی بومی استان ازاین قبیل است:

ترمه – دارایی – سفال وسرامیک- کاشی سازی – گلیم وزیلو – شیرینی - آهنگری (چلنگری)

شهرستان یزد

شهرستان یزد دومین «شهرخشت خام » و «تاریخی» جهان است. وسعت این شهرستان که مرکز استان است 2491 کیلومتر مربع وشامل 2 بخش «مرکزی» و«زارچ» با شهرهای یزد، حمیدیا، شاهدیه، زارچ ودهستان های فجر ،فهرج، اله آباد ومحمّد آباد است.

جمعیت شهرستان یزد 523192 نفر بوده که از این تعداد، 481479 نفر آن جمعیت شهری و41713 نفر جمعیت روستایی است قدمت یزد به 8 تا 12 هزار سال می رسد. نامهای قدیم یزد، ایساتیس و کثه بوده و به «شهر بادگیرها» ، «شهر دوچرخه ها» و «دارالعباده» معروف است.

بافت تاریخی یزد با مساحت عرصه 743 ومساحت حریم 5000 هکتار وبیش از 6500 فضای قدیمی در ثبت آثار ملی قرار گرفته است.در این بافت، خانه های دوره ایلخانی همچون گذشته، مسکونی هستند واز این نظر این بافت تاریخی ،منحصر بفرد است.

شهر یزد دربین ایرانیان ، به شهر بادگیرها معروف است که در واقع ، بادگیرها سیستم تنفسی شهر محسوب می شوند ودر فضاهای مسکونی وقدیمی دیده می شوند.بادگیرها از چهار قسمت بدنه، قفسه، تیغه ها وسقف تشکیل شده اند.

از بناهای تاریخی یزد می توان به مسجد جامع کبیر، بقعه سیدرکن الدین، مسجدفُرط، مجموعه امیرچخماق، مسجد حظیره، مسجدملااسماعیل، شاهزاده فاضل، باغ دولت آباد، حمام خان، آتشکده، آب انبار شش بادگیری، خانه محمودی، خانه لاری ها، بازار و... اشاره کرد.

واقعا" مطالب جالبی بود. من که برا اولین بار میخوندم. برا همین گفتم کمتر بیام مزاحم بشم و پارازیت بندازم وسط سفر :) دیگه از مردم یزد و صنایع دستی و تاریخ جغرافیای یزد چیزی نیس که در حد یه گردشگر لازمه بدونیم و ندونیم (!) اما طبق معمول علاقه ی بچه های شهرسازی الان وقتشه راجب شهرداری یزد بدونیم:

از بلدیــه تا شهـرداری

شهرداری یزد

شهرداری یزد در حال حاضر دارای درجه 10 می باشد و با حدود 99 کیلومتر مربع محدوده خدماتی ونظارتی با همکاری سه منطقه، یک ناحیه و11 سازمان فعالیت می نماید. این شهرداری 620 نفر پرسنل دارد که از این تعداد، 155 نفر کارمند و465 نفر کارگر هستند .همچنین 141 نفر از بخش خصوصی در قسمتهای اداری وخدماتی شهرداری مشغول بکار می باشند.

امید آنکه با فعالیت دلسوزانه مسئولان ومشارکت شهروندان در تصمیم گیری، برنامه ریزی واجرای طرحهای مختلف در سطح شهر، یزد را که اولین شهر خشت خام ودومین شهر تاریخی جهان است به یکی از زیباترین وپیشرفته ترین شهرها تبدیل گردد.

***

تاریخچه شهرداری در یزد

اداره شهر یزد از سال 1310 به بلدّیه واگذار که ارمغان ناصرالدین شاه قاجار از فرنگ به ایران بوده و پایه گذار آن سیدضیاء الدین طباطبایی وزیر احمد شاه بوده است در قسمت حکومتی آنروز یعنی استانداری قدیم در خیابان استانداری که نام دیگر آن قلعه بوده شروع به فعالیت می کند سپس به ترتیب به مکانهای دیگر ، طبقه اوّل مسافرخانه اطمینان واقع در خیابان امام خمینی و مجدداً به حکومتی یا قلعه انتقال یافته است سپس به مکانهای ذیل تغییر مکان داده است:

- ساختمان سپاه دانش واقع در میدان شهید بهشتی جنب پاساژ فکری.

- ساختمان سینما ایران.

- منزل حاجی میرزا خالق (معروف به میرزا علی محمد حسینی)روبروی اورژانس قبلی.

- و آخرین مکان، شهرداری مرکز واقع درمیدان آزادی نقل مکان می نماید.

شهرداران یزد از بدو تشکیل شهرداری تا کنون

اولین شهردار آقای فتّاحی 2- عباس صدر 3- مصطفوی نائینی 4- سیدعلی افصح زاده 5- صفّت 6- غفار یزدی 7- صادق نواب 8- نوائی 9- دهقان 10- ممنون 11- مرندی 12- جعفر زاده 13- عون جزایری 14- عسکری کامران 15- حق شناس 16- مهندس پیمانی پور 17- سرهنگ صادق توفیق 18- سیدابوالقاسم فاضلی 19- ملک منصور خواجه نوری 20- مجید آقایان 21- سیدحسن شریعتی 22- مهندس مؤید علائی 23- واردی 24- صادقیان 25- آقای اسکندر اصلانی (آقای اصلانی بعد از انقلاب یعنی تا سال 1366 شهردار بوده است).

شهرداران بعد از انقلاب:

25- آقای اسکندر اصلانی 26- محمدعلی وحدتی 27- علی اکبر فرشی 28- محمد حسن خورشید نام 29- سیدحسین اعلائی 30- محمد مهدی شرافت 31- سیدعلی اکبر آرامون 32- مرتضی شایق 33- سیدعلی اکبر میروکیلی

- میانگین طول خدمت آنها 2 سال وطولانی ترین عمر شهرداران بترتیب کار اسکندر اصلانی 11 سال وآقای مهندس محمد علی وحدتی 7 سال وکمترین آنها صفّت.از این افراد، 16 نفر آنها یزدی بوده اند.

تعدادپرسنل از بدو تشکیل شهرداری (یعنی در سال 1310)

تعداد کارمندان 3 نفر ویکنفر بازرس و3 نفر پیش خدمت که دو نفر از آنها از اصفهان بودند وتعداد رفتگران 20 نفر که مجموعه پرسنل شهرداری را تشکیل میدادند از تعداد 4 نفر کارمند دو نفر از فرمانداری جذب شهرداری شده بودند.

عملکرد شهرداری از بدو تأسیس

فعالیت شهرداری در تعیین نرخ و خدمات شهری بوده که بوسیله دو گاری و دو عدد اسب نسبت به تنظیف شهر اقدام میشده است. تعدادی سقّا که آب را از آب حوض منازل اشخاص و یا از چاه چهل گز و در اوخر بوسیله حوضچه هایی که نسبت به ساخت آن اقدام و آب آنرا از چشمه تغذیه مینمودند کوچه های اصلی شهر را آب پاشی می کردند و این کار تا سال 1323 ادامه داشته است.

روشنایی شهر

از سال 1317 لغایت 1332 جهت روشنایی کوچه ها فانوس نفتی برسرگذرگاهها نصب بوده است.

بودجه شهرداری

بودجه شهرداری در درجة اوّل از طریق فرمانداری تنظیم میشده سپس با تشکیل اولین شورای شهر که در سال 1317 بود توسط شورا تهیه و تنظیم می گردید.

اعضاء انجمن شهر اولیه به ترتیب عبارتند از:

1-ابوالحسن مشروطه 2- ناظم التجّار 3- محمود آقا عسکری 4- ملک التّجاره 5- شیخ مهدی طاهری 6- سهراب کیانیان (زرتشتی) 7- سیدجلیل جلیلی 8- سیدعباس فاضلی که بعلت عدم شرکت فاضلی دیری نپائید که انجمن شهر منحل و در سال 1320 مجدداً تشکیل شد.

روش اعلام تعیین نرخ در سطح شهر توسط شهرداری

جهت اعلام تعیین نرخ، یکنفر بنام جوان سقّا که جنب مسجد ملا اسماعیل احتمالاً مغازه ای داشته و دارای صدای رسا بوده بصورت افتخاری نرخ ها رادربازار اعلام می نموده است.

تاریخچه شهرداری های شهرها خیلی جالبه یه جورایی آدم میفهمه اصن اینجا چجوری شهر شده. "شهر" تعریف جامع و مانعی که نداره، یکی از راه های فهمیدنش هم همین جناب شهرداریه (!) سفر امروز بار علمیش خیلی زیاد بود فک کنم! بوی عید و عیدی دماغ من و که کاملا" پر کرده از همه بدتر این حال و هوای بهاریه که آدم دلش میخواد همه جاهای دنیا را با همین سفرنامه شارکده بره ببینه. و اینجاس که دوباره لازم میشه اشاره کنم : خوندن کی بود مانند دیدن! حرف حال و هوای بهاری شد یه حس خاصی به آدم دست میده و اینجاس که بچه های یزدی میگن:

نه کم مُخوره نه غم دل مِذاره. یعنی همون آدم بی دردی که غم به دلش راه نمیده.

کم کم باید آماده شد برای بستن کوله بار و آماده شدن برای فردا. وقتشه با یزد و مردمش هم خدافظی کنیم و سوار بر سیم های اینترنتی (که ماشاالله بزنم به تخته تو ایرانمون یکم سیم هاش پوسیده هم شده و بپا سوارش میشی یهو نیفتی از روش! ) به سمت یکی دیگه از شهرهای ایران سفر کنیم. همینجوری که ما داریم هی سفر میکنیم ساعت هم هی داره میگذره و سال 92 هم هی داره نفس های آخرشو میکشه. تا سال نو چیزی نمونه وقتشه سفرمون و همه ی خاطرات خوب و بد را توی دفتر خاطراتمون ثبت کنیم و دفتر امسال را هم ببندیم. پس فعلا تا فردا

باز هم تبریک به مناسب سال نو.

تصاویر زیر را هم از دست ندین: