دیگه بالاخره هر شروعی یه پایانی هم داره! البته این هنوز آخرش نیست. از یزد و با همه زیبایی ها و جذابیت های معماریش میریم به سمت کرمان. و مثل همیشه اول از همه تاریخ و جغرافیا:
استان کرمان پهناورترین استان ایران است که در جنوب خاوری ایران واقع شده و از لحاظ تاریخی، سابقه سکونت در این ناحیه به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد.
گنجینه های فرهنگی، تاریخی و معماری ارزشمندی در گذر زمان دراین استان پدید آمده که نمایان گر روند تاریخی و حیات اقتصادی ـ اجتماعی این منطقه است. استان کرمان از اقتصادی پویا برخوردار بوده و در زمینه کشاورزی و انواع صنایع رونق به سزایی دارد. تنها شهر خشتی جهان (ارگ بم) متعلق به هزاره های پیش از میلاد به این خطه تعلق دارد و بازار بسیار زیبای شهر کرمان به همراه ده ها اثر باستانی، طبیعی و معماری در این دیار وجود دارد که همواره گردشگران را مجذوب خود نموده و جلوه های جهانگردی این منطقه را به نمایش می گذارند.
گنجینه های فرهنگی، تاریخی و معماری ارزشمندی در گذر زمان دراین استان پدید آمده که نمایان گر روند تاریخی و حیات اقتصادی ـ اجتماعی این منطقه است. استان کرمان از اقتصادی پویا برخوردار بوده و در زمینه کشاورزی و انواع صنایع رونق به سزایی دارد. تنها شهر خشتی جهان (ارگ بم) متعلق به هزاره های پیش از میلاد به این خطه تعلق دارد و بازار بسیار زیبای شهر کرمان به همراه ده ها اثر باستانی، طبیعی و معماری در این دیار وجود دارد که همواره گردشگران را مجذوب خود نموده و جلوه های جهانگردی این منطقه را به نمایش می گذارند.
کرمان جذابیت های بصری برای ما معمارها و شهرساز ها هم کم نداره و اصولا" توی هر سفری این بنا و جذابیت های شهری هر شهر هستن که مارو به خودشون جذب میکنن و این تاثیر شهر به معنای واقعی بر روح آدمه:
● مکان های دیدنی و تاریخی
مکان های دیدنی و تاریخی استان کرمان عبارتند از: کویر لوت, رودخانه هلیل رود, کوه های

کرمان شهر صنعتی هم هست همچنین معدن هم داره:
● صنایع و معادن
صنایع استان کرمان به دو دسته صنایع دستی و ماشینی تقسیم می شوند. صنایع دستی شامل شال، پته و ترمه است که به غیر از پته دوزی باقی از رونق سابق برخوردار نیستند.

از نظر اقتصادی منطقه ویژه و آزاد تجاری سیرجان اهمیت استان کرمان را افزایش داده

امروز گفتیم از تاریخ کم کم حرف بزنیم یهو خسته نشین! هرچند جذابیت های تاریخ و جغرافیای شهرها برای شهرسازا از کسی پوشیده نیست(!)
● وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
نام کرمان در دوره های قبل از اسلام، «بوتیا» و «کارامانیا» بوده است. برخی عقیده دارند که کرمان دگرگون شده کلمه «کریمان» است و عده ای نیز آن را مشتق از «کارمانیا» قدیم به معنی «جایگاه دلاوری و نبرد» ذکر می کنند. در حالی که تواریخ عرب و یهود، «کرمان» را فرزند هیتال یا هپتال از نبیره های نوح می دانند، کتب فارسی از طهمورث به عنوان جد وی یاد می کنند. هرودوت از شش نژاد فارسی نام می برد که یکی از آن ها «گرمانیان» است. مرکز کرمان را در قدیم «گواشیر» و «بردشیر» می خواندند. «گواشیر» در اصل «کوره اردشیر» یعنی شهر اردشیر بوده که به تدریج «گواشیر» شده است.
از لحاظ تاریخی سابقه سکونت و استقرار انسان در دیار کرمان به هزاره چهارم قبل از میلاد می رسد. این منطقه یکی از قدیمی ترین نواحی ایران به شمار می رود و در گذر زمان، گنجینه های فرهنگی، تاریخی گرانبهایی در آن پدید آمده است که نمایان گر روند تاریخی و حیات اقتصادی ـ اجتماعی آن است. وجود هر فضای تاریخی در کرمان بیان گر بخشی از زوایا و ابعاد زندگی مردم و حکومت های این مرز و بوم می باشد. تاسیس و تخریب، مرمت و انهدام، همه نشان گر حیات پر جنب و جوش این دیار ناشناخته است. کمی آثار تاریخی کرمان در مقایسه با شهرهایی چون اصفهان و شیراز به دلیل آسیبی است که حوادث ناگوار تاریخ در این منطقه پدید آورده است. همین معدود آثار نیز نشانه توانایی، پایداری و کوشش های مردم این خطه از کشور است.
● مشخصات جغرافیایی
استان کرمان در جنوب خاوری ایران واقع شده و از شمال با استان های خراسان و یزد، از

● کشاورزی و دام داری
با توجه به شرایط اقلیمی و میزان منابع آب و موقعیت اجتماعی و روش کشت زمین ها، استان کرمان را به سه منطقه کشاورزی تقسیم می کنند:
۱) مناطق کشاورزی خشک و کویری (رفسنجان، زرند، سیرجان و …)
۲) مناطق کشاورزی معتدل کوهستانی(بافت، بردسیر و …)
۳) مناطق کشاورزی گرمسیری (بم، جیرفت، کهنوج و …)
ازمهم ترین محصولات کشاورزی این استان می توان گندم، جو، سیب زمینی، پسته، حنا، وسمه، زیره، پنبه و چغندر قند را نام برد. درکرمان انواع محصولات سردسیری شامل گردو، بادام، گلابی، هلو، آلبالو، آلو، گیلاس و سیب درختی و هم چنین محصولاتی از قبیل مرکبات (پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، نارنگی، نارنج و گریپ فروت) و خرما تولید می شود. این گونه محصولات در مناطق بم، جیرفت، شهداد و در جنوب خاوری شهرستان بافت کشت می شوند.
مرکبات شهداد مرغوبیت خاص وشهرت خوبی در ایران دارند.از استان کرمان بیش از ۹۵ درصد محصول پسته ایران به دست می آید و این استان بیش از ۵/۸۷ درصد از باغات پسته کشور را به خود اختصاص داده است. در میان شهرستان های استان کرمان که باغ پسته دارند، رفسنجان با بیش از ۷۰ درصد کل تولید پسته و تعداد باغ پسته، رتبه اول را دارا ست. دام پروری به سه روش روستایی، عشایری و صنعتی صورت می گیرد. با این همه به علت خاک نه چندان حاصل خیز منطقه و محدودیت مراتع سرسبز، دام پروری از رونق بالایی برخوردار نیست.
همش هم نمیشه به کار دست انسان و هنرهای انسانی بسنده کنیم. بالاخره هر شهری جاذبه های طبیعی شگفت انگیزی هم داره:
● جاذبه های طبیعی استان کرمان
استان کرمان با توجه به ویژگی های طبیعی خود از دشت های مرتفع و فضاهای کویری

استان کرمان در کنار کویر بی انتهای خود و زیبایی های کویر از مناطق خاص ییلاقی و چشم اندازهای زیبای زمین شناسی نیز برخوردار است. در این منطقه می توان چشم اندازهایی را دید که در دیگر نقاط کم تر یافت می شود. تپه یا رشته کوه های ماسه ای (تلماسه) که بر اثر وزش باد و جابه جا شدن ماسه ها پدید آمده و شکل و اندازه آن ها بر اثر وزش باد مدام در حال تغییر است؛ از جذاب ترین اشکال ژئومورفولوژی استان کرمان به شمار می روند. آب و هوای کویر برای نیمی از سال مطلوب است و کوهستان های استان نیز برای نیمی دیگر از سال. کویر شهداد همواره جاذب محققین، پژوهشگران و عاشقان طبیعت است.
سکوت زیبا، آسمان بی انتها، شب های آرام، لایه های نمکی، قله های مرتفع و برف گیر هزار، دریاچه ی زیبای هامون، چشمه های متعدد آب معدنی، نخل زارهای بم و ده ها عارضه ی طبیعی و متفاوت با یک دیگر در استان کرمان یک جا جمع شده و محل مناسبی برای گردشگری طبیعی در استان کرمان به وجود آورده اند.
● رودخانه ها، چشمه هاو آبشارهای استان کرمان
مهم ترین رودخانه این منطقه هلیل رود است که شاخه های مهمی مانند زردشت از گوهر، بافت از لاله زار، رابر از الفتح (شاه کوه)، طیل از کوه هزار و اسفندقه از ارتفاعات اسفندقه به آن می پیوندند و پس از مشروب نمودن جیرفت و شهرستان کهنوج وارد هامون جازموریان می شود. پوشش گیاهی این حوزه ی آب ریز قابل توجه بوده و به علت وجود دایمی برف کوه های نام برده، آب دایم دارد. مهم ترین قابلیت تفریح گاهی آن اطراف و دریاچه پشت سد جیرفت است که استفاده های گردش گاهی دارد.
رودخانه های دیگر این استان عبارت اند از : آب بخشا در برد سیر، راور در منطقه راور، خبر در منطقه خبر بافت، رود خانه تنگوییه (پلنگی) در سیر جان، ابراهیم آباد، اندوهجرد، آب باریک، آبشور اسفندقه، و.......چشمه های آب معدنی این منطقه نیز از مهم ترین جاذبه های گردشگری طبیعی ناحیه به شمار می آیند. در مناطق مختلف استان کرمان چشمه های زیادی پراکنده شده اند که عبارت اند از: چشمه حسین آباد، راین، چشمه قلعه عسکر، چشمه آب معدنی قاسم آباد، چشمه معدنی ته خاتون، چشمه معدنی غرغره ( باب ترش)، چشمه آب معدنی ابارق، چشمه آب معدنی بوجان، چشمه معدنی رضا آباد، چشمه آب معدنی پاچنار، چشمه آب معدنی بیشه، چشمه حسین آباد، چشمه های معدنی آباد آوران، چشمه های آب معدنی اختیار آباد، چشمه آب معدنی گلی آونگ، چشمه آب معدنی حوض نو، چشمه آب معدنی باب تنگل (قدمگاه)، چشمه آب معدنی بفرا، چشمه آب معدنی حوض باد و... (توضیح مفصل و اطلاعات کامل تر درباره هر یک از چشمه ها و رودخانه های یاد شده در شهرستان های مربوطه به طور کامل آورده شده است)
● مناطق توریستی - طبیعی خاص استان کرمان
روستای میمند واقع در استان کرمان تنها یک نمونه از جاذبههای گردشگری خاص استان

● جاذبه های اجتماعی استان کرمان
هر یک از جوامع ایرانی؛ از جاذبه های اجتماعی خاص خود برخوردار هستند. شیوه معیشت عشایر، جشن ها و آیین های سنتی و باستانی، غذاهای محلی، شیرینی های خانگی و آداب و رسوم حاکم بر مراسم های مختلف از جمله جاذبه های اجتماعی مناطق مختلف ایران هستندکه همگی برآیند شیوه زندگی اجتماعی مردمان هر ناحیه است. زیست بوم های عشایری از فضاهای جالب توجه استان کرمان است که می تواند در خدمت توسعه گردشگری قرار بگیرد. در استان کرمان همانند دیگر مناطق ایران جشن ها و آیین ها به سه دسته ی ملی، محلی و مذهبی تقسیم می شوند که در میان جشن های ملی؛ نوروز باستانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. استان کرمان همانند سایر استان های ایران؛ از انواع غذاهای سنتی و خوش طعم برخوردار است که برخی از آنها در مناسبتهای ویژه و تعداد بسیاری نیز به شکل عادی در طی سال تهیه میشود. استان کرمان در لایه های مختلف اجتماعی خود از جاذبه های کم نظیر و زیبایی برخوردار است که آشنایی با آن ها از مهم ترین ویژگی های گردشگری اجتماعی است.
راجع به استان کرمان هم بد نیس یکم بدونیم. حالا که دیگه این همه راه اومدیم.
استان کرمان
استان کرمان با مساحت 185675 کیلومتر مربع در جبهه جنوب شرقی کشور قرار دارد. جمعیت این استان بر اساس سرشماری سال 1375 بالغ بر 2 میلیون نفر گزارش شده است. این استان از شمال به استان خراسان جنوبی و یزد، از شرق به سیستان و بلوچستان، از جنوب به استان هرمزگان و از غرب به استان فارس و یزد محدود می شود.
آب و هوای استان متغیر بوده و در نواحی کوهستانی و مرتفع دارای آب و هوایی سرد و در نواحی پست دارای آب و هوایی گرم و مرطوب می باشد. میزان بارندگی سالانه آن در سال 1381 معادل 84 میلیمتر و روزهای یخبندان آن 74 روز در مرکز استان گزارش شده است. تنها رودخانه دائمی این استان، هلیل رود می باشد که مهم ترین رود استان به شمار می آید و حوضه وسیعی از دشت حاصلخیز جیرفت را آبیاری می کند و یکی از پر برکت ترین رودهای ایران محسوب می شود. طول این رودخانه 378 کیلومتر و از کوهستان هزار سرچشمه گرفته و در نهایت به هامون جازموریان می ریزد.
منطقه کرمان از منقاط عمده باستانی کشور است که سابقه اسکان و زندگی در آن به هزاران سال قبل و همزمان با مهاجرت نخستین اقوام آریایی به ایران باز می گردد. در متون تاریخی یونان که از آریایی ها و سلاطین هخامنشی آنان سخن به میان آورده، از کرامان و سکران و سیستان به عنوان ساپراپ ها و ایالات شرقی ایران نام برده شده است. در دوره هخامنشیان جاده شاهی و راه ابریشم از استخر و شهر پارسه (پرسپولیس) به یزد و کرمان و سیستان ادامه داشت و تا هندوستان کشیده می شد.
می توان با اطمینان و بر مبنای گزارشات تاریخی گفت که سابقه سکونت و شهرنشینی در منطقه کرمان به چندین هزار سال قبل بر می گردد و این منطقه در کناره کویر مرکزی فلات ایران، همواره پایگاه امن و استراحتگاه مناسبی برای مسافران به سوی شرق بوده است.
در دوره معاصر در نخستین تقسیمات کشوری که برای ایران، در دوران قاجاریه و آغاز مشروطیت انجام شد، کرمان و فارس به همراه هرمزگان یک ایالت شناخته می شند. بر اساس تقسیمات کشوری استان کرمان شامل شهرستان زیر می باشد: بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رفسنجان، راور، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان و کهنوج.
به علت وجود خط آهن، مسافرت به این استان برای کسانی که اتومبیل شخصی ندارند، کار چندان مشکلی نیست. فصل مناسب برای مسافرت به این منطقه اوایل بهار است که هوای خوبی دارد. در سایر فصول، به علت کویری بودن منطقه؛ شدت گرما و سرما به حدی است که ممکن است کمی لذت مسافرت را تحت تاثیر قرار دهد. به خصوص در اوایل صبح که سرمای هوا حتی در فصول گرم هم ممکن است آزاردهنده باشد و یا گرمای هوا در اواسط روز که کلافه کننده می شود.
در مسافرت به این منطقه ممکن است با دو نوع برخورد کاملا متفاوت از طرف مردم مواجه شوید. گاهی با افرادی بسیار خون گرم و دوست داشتنی برخورد می کنید که به راحتی با شما ارتباط برقرار کرده و با شما دوست می شوند. دوستی که حاضر به انجام هر خدمتی به شما خواهند بود؛ و برخورد دیگری که از اهالی ممکن است ببینید کاملا متفاوت بوده به حدی که ممکن است دیگر قدم به آن دیار نگذارید.
به تبع قدمت استان آثار باستانی و مناطق گردشگری در این استان بسیار گسترده و حائز اهمیت است. وجود بزرگترین سازه خشتی جهان (ارگ بم) در این استان (که متاسفانه پس از زمین لرزه سال 82 به طور کلی ویران گردیده) و همچنین کشفیات جدید در منطقه باستانی جیرفت که در میان باستانشناسان جهان بسیار بحث برانگیز گشته است این استان را از لحاظ تاریخی حائز ارزش و اهمیت بسیار کرده است.
کرمان از لحاظ تجاری و صنعتی نیز به خاطر وجود منطقه ویژه اقتصادی سیرجان و ارگ جدید؛ همچنین به علت تولید بیشتر پسته صادراتی ایران در این استان با اهمیت است. پسته رفسنجان را در این راستا می توان یکی از مهمترین محصولات صادراتی استان و البته کشور دانست که به علت کیفیت و میزان تولید پسته در کشور بی نظیر و در سطح جهان شناخته شده است.
این استان در تاریخ و ادبیات ایران نیز اهمیت بسیار دارد؛ آنچنان که آنوبانینی می تواند به اجمال ذکر کند شاعران و عرفای بزرگی چون خواجوی کرمانی؛ که حافظ سخن خود را به شیوه او می داند؛ شاه نعمت الله ولی از بزرگترین عرفای قرن هشتم و اوحدالدین کرمانی، استاد و مرشد اوحدی مراغه ای و... کرمان را در ادب و عرفان ایران نیز دارای جایگاهی بس رفیع می نماید.
بنابر بررسی های آنوبانینی، نام کرمان در ادبیات ایران با صبر ایوب رابطه ای دارد و گویا ایوب پیامبر در این منطقه به ارشاد می پرداخته و حوادث و سختی هایی که در مورد او ذکر می کنند در کرمان برایش رخ داده است.
ایوب اگر ز محنت کرمان به جان رسید
هرگز نـــــخورد اندُه کرمان، چنان که من (خواجو)
صبر ایوب بباید که شبی دست دهد
که رود چشم از اندیشه کرمان در خواب (خواجو)
البته مردم محلی چند پیامبر دیگر و حوادث مربوط به آنان را نیز مربوط به کرمان می دانند که سند معتبری در مورد آن به دست نیامد. همچنین رابطه ی کرمان و مهمترین محصول تاریخی اش "زیره" نیز همواره مورد توجه شاعران ادوار مختلف ایران بوده و "زیره به کرمان بردن" یکی از مشهور ترین ضرب المثل های ایران گشته است.
که می برد به عـــــــــــــراق این بضاعت مزجات
چنانکه زیره به کرمـــــــــــــان برند و کاسه به چین (سعدی)
چه فضل و علم گرد آرم؟! چو رو در عشق او آرم
به بصره چون کشم خرما؟! به کرمان چون برم زیره (مولوی)
نظر به آنچه اشاره شد این استان از جهات مختلف باستانی و تاریخی، اقتصادی و تجاری، گردشگری؛ ادبی و فرهنگی یکی از مهمترین استان های کشور است و باید برنامه جامعی در جهت گسترش امکانات گردشگری آن در جهت پیشرفت استان تدارک گردد.
ماهان
ماهان در 42 کیلومتری جنوب شرقی کرمان در مسیر راه کرمان به بم واقع شده است. این شهر که در دامنه ارتفاعات جوپار قرار دارد از چشمه سارها و جویبارهای نسبتا فراوان بهره مند است. ماهان از نقاط ییلاقی و خوش آب و هوای کرمان محسوب می شود. هوای خنک، باغ های زیبا و دلگشای این منطقه از استان کرمان زبانزد خاص و عام است.
بم
شهرستان بم یکی از شهرستان های کهن استان کرمان است. بم را فتح "ب" و تشدید "م" تلفظ می کنند و بنای آن را به بهمن بن اسفندیار نسبت می دهند. برخی از تاریخ نویسان مانند وزیری کرمانی معتقدند افسانه هفتان بوخت، همزمان با سلسله کیانیان در بم اتفاق افتاده است.
راین
شهر تاریخی راین یکی از شهرهای بسیار زیبا و خوش آب و هوای استان کرمان است که صفای مردمانش زیبایی شهر را دوچندان می کند. این شهر در 110 کیلومتری جنوب شرقی کرمان، بین ماهان و بم بر دامنه کوه هزار (با ارتفاع 4501 متر) قرار دارد. راین از شمال به ماهان با فاصله 71 کیلومتر، از جنوب-شرق به بم به فاصله 145 کیلومتر، از جنوب به ساردوئیه (درب بهشت) با فاصله 54 کیلومتر و از غرب به بردسیر با فاصله 171 کیلومتر منتهی می شود.
اینم از سفرمون به کرمان. دیگه باید جمع کنیم و برگردیم خونه. هرچقدر هم سفرها جالب باشن و خوب ولی آخرش هیچ جا خونه خود آدم نمیشه!کرمونی ها میگن:
اگر ظرف ها در یک خط ردیف شود ،مهمان میآید.
.: سخن پایانی :.
دیگه هر شروعی پایانی داره، پایان سفرنامه ما هم با شروع سال جدید همراه شده. گفتیم جوری برنامشو بریزیم که هم سفرنامه را بخونید و هم عید به عید دیدنی و سفر واقعیتون برسید. بالاخره خوندن کی بود مانند دیدن!
این سفرنامه ها آماده کردنش و انتشار هرروز سر ساعت کار راحتی نبود هیچ رسانه ای هم به این راحتی برا چند روز متوالی ویژه نامه منتشر نمیکنه. توی شارکده سعی کردیم این بخش را به صورت گروهی منتشرش کنیم و به موقع به دیدگان شما برسونیم. اگه جایی مطالب مشکل داره یا اشتباهه به بزرگی خودتون ببخشید. اگه هم از این مدل خودمونیش بدتون اومده تو نظرات برامون بگید. هر مدل نظر و انتقاد دیگه ای هم پذیرا هسیم :) بخش سفرنامه واقعا" بخش پربیننده ای هم شد، فکرشو نمیکردیم این مدلی سفر رفتن اونم برا اولین بار و اولین پست های ویژه ی اینجوریمون اینقدر بیننده داشته باشه. اگه شما هم سفرنامه و شارکده را دوس دارین به دوستاتون هم پیشنهاد بدین مارو بخونن و ازمون حمایت کنین و یه جورایی بهمون عیدی هم بدین. کارتون هم آسون کردیم پایین همین مطلب دکمه های اشتراک گذاری فیس بوک و گوگل پلاس هس. (این دکمه ها آخر همه ی مطلبامون هس برای حمایت از ما البته اون فیس بوکش دیدنش از این نرم افزار های عبور میخواد دیگه خودتون میدونید منظورمو!) اگه هم جایی دیگه و جور دیگه میخواین معرفیمون کنین که واقعا با تشکر. نظر و انتقاد و پیشنهاد هم فراموش نشه. راستی به نظرتون سفرنامه را تو سال 93 ادامه بدیم؟ برامون نظرتونو بنویسید.
تا عید چند ساعت بیشتر نمونه باز هم عیدتون مبارک و ایشالا سال خوبی براتون باشه از طرف بچه های شارکده سال نوتون مبارک.
منابع:
anobanini
kermanmiras (dot) org
kermanmiras-gardeshgari (dot) ir
wikipedia (dot) org
دیوان اشعار، خواجوی کرمانی
دیوان حافظ
مواعظ، سعدی
دیوان شمس، مولانا
تاریخ ادبیات ایران، ادوارد براون
